İnternette Orhan Kemal

Yeni Adana Gazetesi (2 Haziran 2001)

Orhan Kemal’ i Anarken

Orhan Kemal’ in her ölüm yıl dönümünde içimde bir burukluk hissederim. O gün gazeteleri ve dergileri farklı okurum. Acaba o büyük usta için ne yazmışlar, neler söylemişler. Bu yıl da böyle oldu. Cumhuriyette Feridun Andaç ve Ahmet Cemal’in yazılarını bir solukta okudum. Andaç Ardıç Kuşu’nun Nazım Hikmet özel sayısında Fikret Otyam Sovyetler’in Büyük Türköfili (tabir Fikret Otyam’ ın) Radi Fish’ in ölümünü anlatırken, yazısını belki bilinçli bir şekilde Orhan Kemal’e ayırmış.

Ne mutlu sana sayın Otyam, sen Nazım’ı, Orhan’ı tanımış, onlarla günler paylaşmışsın.Biz onları sadece okuduk, anlamaya çalıştık.

1960 yılı Adana Erkek Lisesi’ne kaydolmuştum. DP iktidarı 27 Mayıs ile gitmişti. İnsanlar artık bazı şeylerle ilk defa tanışıyor. Eskinin sakıncalı sayılan yazarlarının eserleri elden ele dolaşıyor, kapışılıyor. Ben Halide Edip’in, Hüseyin Rahmi’ nin, Refik Halitler’ in eserlerini ortaokul sıralarında okumuşum. Ama Yaşar Kemal, Orhan Kemal ve Aziz Nesin’ i tanımıyorum. Nerden tanıyacağım, yok ki okul veya şehir kütüphanelerinde, Babaevi ve Cemile’yi yutarcasına okudum. İşte kanıma Orhan Kemal’in iyileşmez hayranlığı girmişti. Yahu bu adam düpedüz beni, mahallemi anlatıyordu. Bakmayın mahallemizin resmiyette Çınarlı olduğuna. Asıl adları Aptal Mahallesi, Tosbağa Mahallesi, Tenekeli Mahallesiydi. O zaman burası Adana’nın Varoşu idi. Daha önceden bataklık olan yerlere, şehrin bütün çöpleri dökülerek çukurlar doldurulmaya çalışılıyordu. Ancak her gelen çöp kamyonunun arkasında sayısız insan koşuyor, belki para edebilecek şeyler bulabilmek için.

Asım Özbilen, Kalağoğlu ve Sabuncu’nun çırçır fabrikaları arasısında tenekelerden ibaret Aptal mahalleside varlığını sürdürüyordu. İnsanlar verem, insanlar sıtmalı. Fabrika kasnaklarında elleri, ayakları kopmuş bir sürü kişi, Aptalı, çingenesi, Giritlisi, Alasonalısı, Selaniklisi, Arnavutu, Kürdü, Boşnağı ne ararsan var burada. Fuhuş, esrar, bunlar buralarda günlük işler. İşte Orhan Kemal’in Cemile’si, daha sonra Bereketli Topraklar Üzerindeki belki burayı bir parça anlatıyordu.

Ey koca çınar Orhan Kemal, sen İstanbul’ da yıllarca yaşadın. Sayısız kitap yazdın. Yüzlerce senaryon film oldu. Türkiye’den çok ülkeler tanıdın. Ama şunu bil ki bir Çukurova’ lılar seni asla unutmadık. Her gün biraz daha büyüyorsun. Nur içinde yat.

info@orhankemal.org