ORHAN KEMAL ANISINA.....

Gerçekçi Türk Edebiyatının ölümsüz ustası Orhan Kemal'i gelecek kuşaklara tanıtmak ve yaşatmak için Orhan Kemal Kültür ve Sanat Merkezi olarak, Orhan Kemal web sitesini ve Orhan Kemal Müzesini açtık.

Ölümsüz usta bakın ne diyor: "Sanatımın amacı... Şöyle özetlemekte bir sakınca var mı acaba? Halkımızın, genel olarak da insan soyunun müsbet bilimler doğrultusundaki en bağımsız koşullar içinde, en mutlu olmasını isteme çabası. Ünlü Lincoln'ün demokrasi tarifi gibi: Halkın, halk için, halk tarafından yönetimi der o. Biz de neden şöyle demeyelim? "İnsanlığın, insanlık tarafından, insanlık için yönetilme çabası adına sanat".

Sanatını insanlığa adayan, insanlığın daha iyi şartlarda yaşaması için durmadan yazan, kendisi de yazdığı insanları gibi yaşayan, onlara her şeylerine rağmen inanan büyük yazar bir mektubunda şöyle yazıyor:

"... Fakir, ezilmiş, zavallı, hor görülmüş halkımı ayak altına alacak romanlaraysa milyon verseler benim için önemli değil. Halka, halkıma inanıyorum. her türlü geriliği, zaman zaman hâinliğine rağmen, suç onun değil.Yüzyıllar boyunca ona ne verilmiş ki ne isteniyor. Oyunu, kurtlarına veriyorsa suç onun mu? 'Akrep gibisin kardeşim' de denebilir. Doğrudur ama, onlar gene, her zaman, her şeye rağmen haklıdırlar.

Geç, güç, lâkin akıllarını yavaş yavaş da olsa başlarına toplıyacaklar ve bizzat kendilerinden başka onlara yâr olanın bulunamıyacağını anlıyacaklar bir gün.

Ben buna inanıyorum...."

Oluşturduğumuz web sitesinde Orhan Kemal'in yaşam öyküsünü, kitaplarını, fotoğraflarını, şiirlerini ve Orhan Kemal Roman Armağanı kazanan yazarların isimlerini görebileceksiniz.

2000 yılı içinde açtığımız Orhan Kemal Müzesinde ise onun çalışma odasını, kitaplarının ilk baskılarını, yabancı dillerde yayınlanan kitaplarını, özel eşyalarını, okuduğu kitaplarını, ailesi ve arkadaşlarıyla olan fotoğraflarını, elbiselerini, eşine ve çocuklarına yazdığı mektubu okuyabileceksiniz.

Müzeyi gezdikten sonra dilerseniz kitap satış bölümünden kitaplarını, bloknot ve posterlerini, kendi sesinden kasedini, rozet ve diğer hediyelik eşyalardan alabilirsiniz. Şayet yorulduysanız "İkbâl Kahvesi"nde soluk alabilir, birşeyler içebilirsiniz.

Bu ölümsüz büyük yazarın okuyacağınız kitaplarıyla kendinizden ve çevrenizden hayat hikâyeleri bulacaksınız.

"... Çürümüş, tahta, paslı teneke ve kerpiç yığınlarından ibaret evleriyle işçi mahallesi sanki bir seldi, bir seldi de bu sel, uzak, çok uzaklardan yuvarlana yuvarlana, köpüre köpüre, korkunç anaforlar yapa yapa gelmiş, yıllardan beri mahallenin nabzı gibi atan fabrikanın ağır, beyaz taşlarla örülü, kalın sağlam ve yüksek dört duvarına yandan yüklenmiş, ama duvarları aşamadan, takılmış kalmıştı..."

"... İhtiyar Muy çalıyordu. Gusli, ormanlardan, derelerden, çaylardan, ay ışıklarından, sevgililerden, hasretten bahsediyordu. Gusli haykırıyor, inliyor, dişlerini gıcırdatıyor, yas tutup neşeleniyordu. Guslide güneş, gece, fırtına, bora, kar vardı, guslide dün vardı, bugün vardı, guslide keder, ıstırap, guslide sefalet vardı.

Muy'un guslisini artık bütün bir mahalle dinliyordu. Mahalle etten, kemikten az sonra düşecekleri çamurlu yolların dehşetinden sıyrılmış, antenlerini germiş, Muy'un guslisini dinliyor, mahalle ağlıyordu..."

Orhan Kemal dostları içinde çok önemliydi. Günlüğüne yazdığı yazıya Çetin Altan'ın verdiği yanıt çok duygusaldır:

"Çetin Altan'la bir duble rakı içmiştim. Şimdi evdeyim. Bir duble de evde içiyorum. Murtaza 2'ye başladım. Çok iyi başladı. Bu tempo ile giderse, birinci ciltten daha güçlü olabilir. 21.01.1970 Orhan Kemal"

"Zaman ne kadar hızlı akıp geçse de bazı büyük dostluklar gemileri kaybolmuş tarih öncesi limanları gibi hatıralarda olduğu gibi öyle duruyor. Orhan Kemal benim sevdiğim ölçüde kalemini ve yaşam çabasını saygıyla beğendiğim, sade olduğu kadar da görkemli bir dostumdu. Onun acı haberi Bulgaristan'dan telefonla geldiğinde ben elimde ahize dona kalmış bizim küçük bahçenin kıyısındaki yolda bisikletle dolaşan sana bakıyordum. Yıllar bizi yeniden buluşturmaya

doğru akıyor şimdi, gönderdiğin mesaj beni çok duygulandırdı. İlk fırsatta hem Orhan'ın anılarını hem seni kucaklamak için uğrayacağım. 21.10.2000 Çetin Altan"

Orhan Kemal Ailesi olarak bu çalışmayı başlatırken onun çok güzel bir sözü bize güç verdi:

"Gerçek olan öğrenmektir. Nereden, nasıl öğrenirsen öğren. Nereden, nasıl öğrendiğin, diploman, hatta neler bildiğin de önemli değil. Ne yaptığın önemlidir!”

“Aydınlık Gerçekçilik” kavramını tüm insanlığa sunan ve insanların her koşulda iyi bir yanlarının olduğunu yazan büyük ustanın anısına Anıt Mezarını, Orhan Kemal Kültür Sitesini ve Orhan Kemal Enstitüsünü/Üniversitesini hep beraber oluşturmayı planlıyoruz.

Tüm halkımız bu çalışmalarımızda doğal üyedir ve katılımlarınızla bunu gerçekleştireceğimize inanıyoruz.

Orhan Kemal’in tarihe geçecek son sözüyle web sitemizi daima güzel duygularla gezmenizi diliyoruz:

“Eşe dosta selam. İnandığım doğruların adamı olduğum, böyle yaşadığım, karınca kararınca bu doğruların savaşını daha çok sanatımda yapmaya çalıştım, kursağıma hakkım olmayan bir tek kuruş dahi girmemiştir.”

Işık Öğütçü

Orhan Kemal Kültür ve Sanat Merkezi